GETEM, Cumhurbaşkanlığı
Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Yükseköğretim Kurulu, Bölgesel Kalkınma Odaklı
İhtisaslaşma Projesi kapsamında, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi’nin embriyo
transferi alanındaki akademik bilgi ve tecrübesini sahaya aktarmak amacıyla kuruldu.
Donör popülasyonunun
oluşturulması amacıyla Almanya’dan ithal edilen 90 baş düveye Amerika’dan ithal
edilen dondurulmuş-çözdürülmüş embriyolar transfer edildi. Bu uygulamalar
sonucu doğan 42 baş yüksek TPI’lı (total
performance index) düve GETEM donör popülasyonunu oluşturmaktadır. Bu
düvelerden 2021 yılı içerisinde uygulanan embriyo toplama çalışmaları
neticesinde, yaklaşık 214 adet cinsiyeti belirlenmiş veya konvansiyonel
dondurulmuş Holstein ırkı embriyo elde edilmiştir. Donör düvelere embriyo toplama
çalışmaları sonrasında yüksek TPI’lı boğa spermaları ile suni tohumlama
uygulanmıştır. Elde edilen embriyolardan ise yaklaşık 100 tanesi, taşıyıcı düve
ve ineklerin embriyo transferi uygulamalarında kullanılmıştır. Bu suni
tohumlama ve embriyo transferi uygulamalarından 2022 yılı içerisinde 62 baş
buzağı doğması beklenmektedir.
İlk yıl dondurulmuş-çözdürülmüş
embriyo transferi uygulamaları sonucu doğan 5 baş yüksek TPI‘lı erkek buzağı
özel bir biyoteknoloji firması tarafından, dondurulmuş sperma üretimi amacıyla
satın alınmıştır. Bu 5 baş boğa adayı ile yılda yaklaşık 100 bin doz
dondurulmuş sperma üretilerek, yaklaşık 100 bin dolar ülke ekonomisine katma
değer sağlanması beklenmektedir. Ayrıca 2022 yılı içerisinde doğacak ikinci
nesil buzağılar, eğer dişi ise GETEM için aday donör düve, erkek ise dondurulmuş
sperma üretim istasyonları için aday boğa popülasyonunu oluşturacağı
öngörülmektedir.
GETEM ticari anlamda embriyo
üretimi ve transferi amacıyla hem sabit hem de gezici laboratuvar fizibilite ve
altyapı çalışmalarını 2021 yılı itibariyle tamamlamıştır. İlgili yasal mevzuat
gereğince, Tarım ve Orman Bakanlığından yetki alınması hususunda, son aşamaya
gelinmiştir. Bu bağlamda 2022 yılı içerisinde üretilecek dondurulmuş sığır embriyoları
ticari olarak arza sunulabilecektir. Ayrıca embriyo transferi alanındaki,
kalifiye teknik personel ihtiyacının karşılanması amacıyla gelecek dönemde “Sığırlarda
Embriyo Transferi” kursu düzenlenmesi planlanmaktadır.
GETEM mevcut Ar-Ge hafızası ve teknik altyapısıyla sığırlarda embriyo transferi çalışmalarının yaygınlaştırılmasını ve yüksek verimli damızlık hayvan ihtiyacının karşılanmasına katkı sağlayarak, ülkemiz yetiştiricisine hizmet vermeyi kendine ilke edinmiştir.
Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
Genetik ve Embriyo Teknolojileri Uygulama ve Araştırma Merkezi
İstiklal Yerleşkesi, 15030 BURDUR
+90 248 213 23 35
getem@mehmetakif.edu.tr
© 2018 Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi